Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá và hoàn hảo nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, không phải lúc nào các bà mẹ cũng có thể cho con bú trực tiếp. Việc hút sữa và bảo quản sữa mẹ đúng cách trở thành vấn đề được nhiều người quan tâm. Một câu hỏi thường gặp là: “Sữa mẹ hút ra để ngoài được bao lâu?“. Hãy cùng SKY Home thông qua bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và hữu ích nhất về thời gian và cách thức bảo quản sữa mẹ để đảm bảo an toàn và dinh dưỡng tối ưu cho bé yêu của bạn.
1. Sữa Mẹ Hút Ra Để Ngoài Được Bao Lâu?
1.1. Cơ Chế Sản Xuất Sữa Mẹ
Cơ chế sản xuất sữa mẹ của cơ thể là tự điều chỉnh hàm lượng hormone để sinh sữa. Khi bé bú mẹ, kích thích từ hành động mút của bé giúp mẹ giải phóng nhiều hormone prolactin, giúp cơ thể mẹ sản xuất nhiều sữa hơn. Cơ chế này đảm bảo rằng người mẹ luôn đủ sữa cho con vào cữ bú tiếp theo.
1.2. Vắt Sữa Để Kích Sữa và Trữ Sữa
Vắt sữa để kích sữa hoặc trữ sữa cho con dùng dần là biện pháp giúp mẹ đảm bảo nguồn dinh dưỡng cho con yêu. Vì thế, việc biết sữa mẹ vắt ra để được bao lâu ở nhiệt độ thường hay bảo quản được bao lâu là mối quan tâm của nhiều bà mẹ.
1.3. Thời Gian Sữa Mẹ Để Ngoài Được Bao Lâu?
Nhiều bà mẹ thắc mắc rằng: “Sữa mẹ để được bao lâu?” hay “Sữa mẹ để ngoài được bao lâu?” vì nhiều trường hợp bé không thể bú trực tiếp mà mẹ phải vắt sữa ra. Nếu sữa mẹ để ở môi trường bên ngoài quá lâu, sẽ có nguy cơ biến chất và mất chất.
1.4. Nguy Cơ Nhiễm Khuẩn Khi Để Sữa Mẹ Quá Lâu
Trong sữa mẹ có rất nhiều đường và đạm, đạm trong sữa mẹ rất giàu các axit amin. Loại đạm này có lợi cho cơ thể bé vì khi bé bú bao nhiêu sẽ hấp thu bấy nhiêu. Nhưng vì quá giàu đạm nên vi khuẩn rất thích sinh sôi. Nếu để quá lâu, sữa mẹ sẽ bị xâm nhập vi khuẩn rất nhiều, khi bé bú phải sẽ bị nhiễm khuẩn tiêu hóa. Vậy sữa mẹ vắt ra để được bao lâu?
1.5. Hướng Dẫn Bảo Quản Sữa Mẹ
Để giải đáp thắc mắc “Sữa mẹ bảo quản được bao lâu?” của các bà mẹ, các bác sĩ chuyên khoa khuyên rằng:
- Ở Nhiệt Độ Phòng (Trên 26 Độ C)
- Sữa mẹ có thể sử dụng tối đa trong 1 giờ đồng hồ.
- Ở Nhiệt Độ Phòng Điều Hòa (Dưới 26 Độ C)
- Thời hạn sử dụng tối đa là 6 giờ.
- Trong Ngăn Mát Tủ Lạnh
- Tối đa 48 giờ.
- Trong Ngăn Đá Tủ Lạnh
- Tủ lạnh loại 1 cửa (tủ loại nhỏ): Tối đa là 2 tuần.
- Tủ lạnh loại 2 cửa (có cửa riêng cho ngăn đá và ngăn mát): Tối đa là 4 tháng.
- Với loại tủ đông lạnh chuyên dụng: Trữ được tối đa trong 6 tháng.
2. Hướng Dẫn Vắt Sữa Mẹ Và Bảo Quản Đúng Cách
2.1. Cách Vắt Sữa Mẹ Để Lưu Trữ
Trữ sữa mẹ nên được thực hiện trong các túi lưu trữ hoặc chai làm từ thủy tinh, nhựa không chứa BPA. Khi vắt sữa mẹ để trữ cần lưu ý:
- Vệ Sinh Dụng Cụ và Tay: Cần vệ sinh sạch sẽ dụng cụ đựng sữa, tay và bầu vú mẹ trước khi vắt.
- Phân Chia Lượng Sữa: Nên vắt thành các chai nhỏ đủ một bữa uống của trẻ, tránh lãng phí.
- Làm Lạnh Ngay: Sữa vắt ra cần làm lạnh ngay.
- Không Trữ Đông Lại Sữa Dư: Không trữ đông lại phần sữa trẻ uống dư.
- Không Hòa Chung Sữa: Không hòa chung sữa đã trữ đông với sữa mới vắt.
Việc vắt sữa trữ nhiều mỗi ngày có thể khiến mẹ thiếu sữa, không đủ cung cấp cho trẻ bú. Vì thế, mẹ không nên cố ép sữa, cần nghỉ ngơi thoải mái, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để tạo sữa tự nhiên, an toàn.
2.2. Cách Vệ Sinh Dụng Cụ Hút Sữa Và Đựng Sữa
Trước mỗi lần sử dụng, mẹ đều phải vệ sinh sạch sẽ cả dụng cụ hút sữa lẫn đựng sữa như sau:
- Dụng Cụ Vệ Sinh Chuyên Dụng: Dùng chổi và miếng cọ rửa chuyên dụng vệ sinh sạch.
- Rửa Qua Bằng Nước Lạnh: Rửa qua dụng cụ hút sữa và đựng sữa bằng nước lạnh.
- Lau Rửa Kỹ: Lau rửa kỹ lại phần đáy và các góc kẽ nhỏ.
- Để Ráo Tự Nhiên: Để ráo tự nhiên.
- Tiệt Trùng Bằng Nước Sôi: Tiệt trùng lại bằng nước sôi.
2.3. Lưu Ý Khi Bảo Quản Sữa Mẹ Trong Tủ Lạnh
Thông thường, mẹ sẽ vắt sữa thành nhiều bình mỗi lần trữ trong tủ lạnh dùng dần. Do đó, mẹ nên dán nhãn cho mỗi chai sữa để tiện quản lý, theo dõi dễ dàng hơn, bao gồm các thông tin như:
- Ngày Vắt: Ghi rõ ngày vắt sữa.
- Đánh Số Thứ Tự Sử Dụng: Đánh số thứ tự sử dụng.
- Dung Tích Sữa: Ghi rõ bao nhiêu ml.
- Hướng Dẫn Rã Đông: Có thể có hướng dẫn rã đông nếu cần thiết.
2.4. Lưu Ý Khi Hút Sữa Mẹ
Khi bắt đầu hút sữa, mẹ cần:
- Rửa Sạch Tay và Bầu Vú: Rửa sạch tay và bầu vú trước khi hút sữa.
- Phân Chia Lượng Sữa: Để tránh lãng phí sữa, bạn nên chia sữa và đổ vào các chai hay túi trữ nhỏ có mức dung tích từ 60 – 120 ml để vừa đủ cho mỗi lần trẻ bú.
- Bảo Quản Lạnh Ngay: Để tránh được sự xâm nhập của vi khuẩn ở môi trường bên ngoài, cần bảo quản lạnh sữa mẹ ngay sau khi hút ra.
- Dinh Dưỡng và Nghỉ Ngơi: Người mẹ cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, nghỉ ngơi nhiều và tránh ép sữa để giữ an toàn cho sức khỏe và tạo được chất lượng sữa tự nhiên tốt nhất cho bé.
3. Hướng Dẫn Rã Đông và Sử Dụng Sữa Mẹ Đúng Cách
3.1. Sử Dụng Sữa Mẹ Sau Khi Vắt
Nếu bạn vắt sữa mẹ để bé sử dụng trong vài giờ, không nhất thiết phải bảo quản trong ngăn mát hoặc ngăn đá tủ lạnh. Hãy trữ sữa vào các chai sạch. Khi để ngoài, sữa sẽ tự tách thành các lớp khác nhau. Trước khi cho bé uống, hãy xoay nhẹ chai để trộn đều các lớp, không khuấy hoặc lắc mạnh.
Bạn có thể cho trẻ uống từ cốc hoặc bình, và nên dùng đủ lượng bé uống trong một bữa. Phần sữa dư thừa không nên sử dụng lại mà nên vứt bỏ, vì vi khuẩn từ miệng trẻ có thể đã xâm nhập vào sữa, làm sữa không còn an toàn.
3.2. Cách Rã Đông Sữa Mẹ
Nếu sữa mẹ được bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh, chỉ cần bỏ ra ngoài để nguội ở nhiệt độ phòng hoặc ngâm trong nước ấm là có thể sử dụng.
Đối với sữa mẹ trữ đông trong ngăn đá, trước tiên, hãy chuyển sữa xuống ngăn mát tủ lạnh để rã đông. Sau đó, bạn có thể hâm nóng sữa ở 40°C bằng máy hâm sữa hoặc ngâm trong nước nóng.
Lưu ý khi hâm sữa từ từ, không thay đổi nhiệt độ đột ngột để tránh làm biến chất các chất dinh dưỡng trong sữa. Nếu không có máy hâm sữa, bạn có thể xả nước ấm làm ấm chai sữa từ từ, sau đó tăng nhiệt độ của nước lên cho đến khi nhiệt độ sữa phù hợp.
Tuyệt đối không sử dụng lò vi sóng hoặc đun sữa trực tiếp để hâm nóng, vì việc tăng nhiệt đột ngột và làm nóng không đều sẽ phá hủy một số chất và kháng thể trong sữa. Nếu sữa mẹ trữ đông quá ngày sử dụng, không nên cố dùng cho trẻ uống vì một số chất trong sữa có thể đã biến đổi.
3.3. Sữa Mẹ Trữ Đông Đổi Màu Có Sao Không?
Thông thường, sữa trữ lạnh sau khi rã đông có thể có màu khác so với sữa tươi vừa vắt. Màu sữa có thể hơi vàng, hơi xanh, hoặc nâu nhẹ, và có thể tách thành các lớp như sữa chua. Sữa rã đông cũng có thể xuất hiện mùi như xà phòng do sự phân tán của các chất béo.
Nếu sữa mẹ được trữ đông đúng cách và còn trong thời gian sử dụng, bạn có thể yên tâm cho bé uống vì sữa này vẫn an toàn.
4. Cách Nhận Biết Sữa Mẹ Bị Hỏng
4.1. Sữa Sau Khi Rã Đông Có Đặc Điểm Gì?
Sữa mẹ sau khi rã đông có thể có màu sắc và mùi khác so với sữa tươi. Tuy nhiên, nếu được bảo quản đúng cách và tuân thủ thời gian tích trữ quy định, sữa mẹ vẫn an toàn và không mất đi chất dinh dưỡng ban đầu. Điều này giúp đảm bảo bé nhận được đầy đủ dưỡng chất cần thiết.
4.2. Nhận Biết Sữa Mẹ Bị Hỏng
Nếu sữa mẹ đã quá thời hạn sử dụng hoặc bảo quản không đúng cách, sữa có thể bị hỏng. Để nhận biết sữa mẹ còn dùng được hay không, bạn cần chú ý những đặc điểm dễ nhận biết sau đây:
Sữa Còn Dùng Được
- Mùi vị: Sữa mẹ còn dùng được có thể có mùi xà phòng hoặc kim loại do sự phân tán của chất béo.
- Hình thức: Sữa có thể bị tách ra thành từng lớp riêng biệt, điều này là bình thường và không ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
Sữa Đã Hỏng
- Mùi vị: Sữa bị hỏng sẽ có mùi chua khó chịu hoặc mùi lên men.
- Hình thức: Sữa bị vón cục, điều này cho thấy sữa đã bị hỏng và không nên sử dụng.
4.3. Kiểm Tra Sữa Trước Khi Sử Dụng
Để đảm bảo an toàn vệ sinh cho bé, bạn cần kiểm tra kỹ trạng thái, mùi và vị của sữa trước khi cho bé sử dụng. Sữa bị hỏng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa của bé và có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy. Vì vậy, việc kiểm tra và nhận biết sữa hỏng là rất quan trọng trong quá trình chăm sóc bé.
4.5. Lưu Ý Khi Bảo Quản Sữa Mẹ
- Bảo quản sữa mẹ trong ngăn đá hoặc tủ đông ở nhiệt độ phù hợp.
- Ghi chú ngày tháng khi vắt sữa để dễ dàng theo dõi thời gian sử dụng.
- Tuân thủ thời gian tích trữ quy định để đảm bảo chất lượng sữa mẹ.
Việc nhận biết và bảo quản sữa mẹ đúng cách không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của bé mà còn đảm bảo sữa mẹ luôn trong trạng thái tốt nhất, đầy đủ dưỡng chất.
5. Sữa Mẹ Vắt Ra Để Được Bao Lâu Và Những Câu Hỏi Thường Gặp
Bên cạnh vấn đề sữa mẹ vắt ra để được bao lâu, bác sĩ cũng nhấn mạnh một số vấn đề người mẹ thường gặp khi bảo quản sữa mẹ. Dưới đây là những thông tin chi tiết về cách bảo quản và sử dụng sữa mẹ đúng cách để đảm bảo an toàn cho bé.
5.1. Nên Sử Dụng Loại Bình Nào Để Đựng Sữa Mẹ Đã Vắt Ra?
Trước khi vắt và lưu trữ sữa mẹ, mẹ luôn phải nhớ rửa sạch tay và dụng cụ chuẩn bị dùng để đựng sữa. Sữa sau khi vắt có thể bảo quản bằng hộp thủy tinh, bình thủy tinh có nắp đậy chặt, hoặc bình nhựa không chứa hóa chất BPA. Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo sử dụng một số loại túi nhựa đặc biệt được thiết kế chuyên dùng để đựng sữa mẹ. Việc sử dụng đúng loại bình đựng không chỉ giúp bảo quản sữa tốt hơn mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bé.
5.2. Sữa Mẹ Vắt Ra Để Ngoài Được Bao Lâu Khi Hâm Nóng?
Một câu hỏi thường gặp là sữa mẹ hâm bao nhiêu độ và có cần hâm sau khi vắt không. Theo các chuyên gia, nhiệt độ thích hợp để hâm sữa mẹ sau khi vắt là 40 độ C. Nhiệt độ này phù hợp cho bé sử dụng mà không gây bỏng miệng, đồng thời không quá lạnh để niêm mạc ở hầu họng của trẻ được kích thích.
Dù việc ủ nóng sữa mẹ có những lợi ích như ngăn ngừa nguy cơ sữa bị hỏng và thay thế tủ lạnh trong một số trường hợp, bác sĩ không khuyến khích ủ nóng sữa quá lâu vì có thể gây biến chất hoặc mất chất dinh dưỡng. Mẹ có thể trực tiếp cho trẻ bú sau khi vắt mà không cần hâm nóng, hoặc nếu cần, nên hâm nóng sữa tối đa 1 tiếng. Nếu trẻ không sử dụng trong vòng 1 tiếng, mẹ nên cất và bảo quản sữa ngay bằng tủ lạnh.
5.3. Sữa Mẹ Giữ Ấm 40 Độ Để Được Bao Lâu?
Sữa mẹ vắt ra để ngoài được bao lâu nếu giữ ấm 40 độ C? Theo bác sĩ, dù sữa được ủ ấm ở nhiệt độ 40 độ C, mẹ chỉ nên sử dụng trong khoảng 1 tiếng. Sau đó, mẹ nên đem sữa vào tủ lạnh để bảo quản.
Có nhiều trường hợp cho rằng sữa mẹ được ủ ở nhiệt độ lý tưởng có thể bảo quản ở môi trường ngoài lên đến 5 tiếng mà không bị hỏng hay ôi thiu. Tuy nhiên, điều này có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ. Sữa mẹ ở 40 độ C là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển, dẫn đến nguy cơ trẻ bị nhiễm khuẩn, rối loạn tiêu hóa, nôn trớ, và tiêu chảy.
5.4. Sữa Mẹ Uống Rồi Để Được Bao Lâu?
Sữa mẹ mà trẻ đã uống rồi chỉ để được tối đa thêm 2 tiếng kể từ thời điểm trẻ bú. Nếu sau 2 tiếng, trẻ vẫn chưa bú hết, mẹ nên bỏ lượng sữa này đi. Mẹ tuyệt đối không nên cho trẻ dùng tiếp hoặc tái bảo quản phần sữa dư này, vì sữa đã bị nhiễm khuẩn.
5.5. Có Thể Thêm Sữa Mẹ Mới Vắt Vào Sữa Đã Dự Trữ Không?
Vệ Sinh Sạch Sẽ
Mẹ cần giữ tay sạch sẽ khi thực hiện để đảm bảo vi khuẩn không tấn công sữa mẹ.
Trẻ Sơ Sinh Khỏe Mạnh Đủ Tháng
Mẹ chỉ nên cho trẻ uống sữa mới trộn sữa cũ khi trẻ đầy tháng, cơ thể khỏe mạnh, không gặp vấn đề về tiêu hóa, đường ruột.
Sữa Mẹ Được Vắt Trong Cùng Ngày
Mẹ chỉ có thể kết hợp sữa mẹ mới và cũ nếu cả hai loại sữa này được vắt trong cùng một ngày.
Nhiệt Độ Sữa
Trước khi trộn hai loại sữa mới và cũ vào làm một, mẹ cần đảm bảo nhiệt độ của hai loại sữa này bằng nhau. Mẹ ghi nhớ tuyệt đối không cho sữa lạnh vào sữa mới vắt còn ấm, vì sự chênh lệch về nhiệt độ có thể khiến sữa bị hỏng. Tốt nhất, mẹ chỉ nên áp dụng với sữa mới và sữa đang bảo quản ở nhiệt độ phòng.
5.6. Lợi Ích và Rủi Ro Khi Kết Hợp Sữa Mẹ Từ Nhiều Lần Vắt
Việc kết hợp sữa mẹ từ nhiều lần vắt mang đến nhiều sự thuận tiện cho mẹ, đặc biệt là trong trường hợp trẻ nhỏ có sức bú yếu. Để dự trữ sữa tốt hơn, bạn nên cho sữa chung vào một bình. Phương pháp này cũng giúp mẹ tiết kiệm được không gian đáng kể cho tủ lạnh hoặc tủ đông. Tuy nhiên, sữa mẹ có khả năng bị hỏng tương đối cao nếu mẹ thực hiện không đúng cách.
5.7. Ưu Tiên Sử Dụng Sữa Mới
Sữa mới có nhiều dinh dưỡng hơn sữa đông lạnh nên mẹ tốt nhất nên ưu tiên cho trẻ uống loại sữa này. Khi trộn lẫn hai loại sữa mới và cũ với nhau thì tất cả lượng sữa đó được xem là sữa cũ. Vì vậy, mẹ nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi trộn lẫn các loại sữa.
5.8. Sữa Mẹ Vắt Ra Để Ngăn Mát Được Bao Lâu?
Sữa mẹ vắt ra để ngăn mát được bao lâu cũng là câu hỏi nhiều mẹ đặt ra khi cần bảo quản sữa cho trẻ. Sữa mẹ có thể bảo quản trong ngăn mát tối đa 4 ngày tùy vào nhiệt độ của tủ lạnh. Nếu tủ lạnh đã cũ và nhiệt độ bảo quản không ổn định, mẹ chỉ nên lưu trữ sữa từ 1 – 3 ngày.
5.9. Sữa Mẹ Để Ngăn Đá Được Bao Lâu?
Đối với loại tủ lạnh cỡ nhỏ có một cửa tủ duy nhất dùng chung cho cả hai ngăn (ngăn mát và ngăn đông), sữa mẹ chỉ có thể bảo quản tối đa 3 tuần. Vì loại tủ lạnh này đóng mở thường xuyên, gây ảnh hưởng cho nhiệt độ của ngăn đá, từ đó làm giảm hiệu quả bảo quản sữa và làm chất lượng sữa biến đổi.
Nếu mẹ sử dụng loại tủ lạnh có hai ngăn phân chia riêng biệt, sữa mẹ có thể bảo quản lên đến 6 tháng. Đặc biệt với loại tủ đông chuyên dụng để đựng thực phẩm, thời hạn lưu trữ sữa mẹ tối đa từ 6 tháng – 12 tháng. Tuy nhiên, mẹ nên cố gắng sử dụng càng sớm càng tốt, do chất lượng sữa mẹ chỉ ở trạng thái tốt nhất trong vòng 6 tháng kể từ thời điểm lưu trữ.
5.10. Sữa Mẹ Sau Khi Rã Đông Để Được Bao Lâu?
Sữa mẹ sau khi rã đông chỉ có thể sử dụng trong vòng 24 giờ. Nếu trẻ không thể dùng hết trong khoảng thời gian này, mẹ nên bỏ sữa này đi. Không được phép tái trữ đông hoặc đổ vào sữa mới vắt.
Lời Kết
Hiểu rõ về thời gian và cách bảo quản sữa mẹ sau khi hút. Đây là điều vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của bé. Hãy luôn ghi nhớ những thông tin này. Để sữa mẹ luôn là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời và an toàn nhất cho con yêu. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để có được những lời khuyên tốt nhất. SKY Home hy vọng bài viết “ sữa mẹ hút ra để ngoài được bao lâu” sẽ có ích với các mẹ bầu nhé.